The Palace Development Project

Op mijn 2e dag in Bangolan zie ik een man rondrennen, gekleed in een jute lange jurk met een jute zak over zijn hoofd, waardoor hij onherkenbaar is. Hij springt en danst om zich zichtbaar te maken en heft een stok naar iedereen die op straat loopt, waarmee hij alle mensen in de richting van het paleis drijft. Mensen laten zich ook opjagen en rennen vooruit. De man in jute is de Palace Messenger, een baan die elke volwassen dorpeling op zich kan nemen op een dag dat het nodig is. De man wordt geholpen door 2 jongens, die wel herkenbaar zijn en hun bovenlichaam ontbloot hebben en takken van een bepaalde struik om hun hoofd en bovenlichaam hebben gewikkeld. Ook zij zwaaien met stokken. Als je niet meeloopt, kun je een pak rammel krijgen, verteld collega Andrew mij. Vandaag is het min of meer verplicht voor alle inwoners van Bangolan om het nieuwe paleis te helpen bouwen, de “palace development project” wordt het genoemd. Niet iedereen hoeft te gaan, leraren bijvoorbeeld mogen les blijven geven. Je functie is doorslaggevend. De meeste “gewone” burgers moeten wel, mede omdat je op goede voet wil blijven met de heersers van het dorp, je zou bijvoorbeeld je baan kunnen verliezen als je niet verschijnt. Toch wil en gaat niet iedereen; ik zie houders van winkeltjes zich schuil houden onder de toonbank, tot de Palace Messenger uit de buurt is. Ze lachen er zelf om. Andrew zegt dat hij er ook onderuit mag komen, omdat hij een belangrijke baan heeft. De eerste keer dat de Messenger ons staande houdt, komen we er dan ook gemakkelijk door, maar de tweede keer laten de Messenger en zijn helper ons niet zomaar gaan. Maar ja, dit is ook gewoon Kameroen, dus met wat kleingeld kunnen we de mannen wel omkopen en mogen we alsnog onze eigen weg vervolgen ;-)
Wij gaan later die dag ook naar het paleis, omdat Andrew mij wil voorstellen aan de Fon, dat is de locale koning. Daar zie ik inderdaad een paar honderd mensen aan het werk of in ieder geval aanwezig op de compound. De vrouwen lopen met emmers water op hun hoofd van en naar de waterput, terwijl de mannen het cement mengen, stenen sjouwen en zand scheppen of wachten op hun beurt. Tsja, met hoeveel mensen tegelijk kun je één muurtje in elkaar klussen. Misschien moet ik me er binnenkort eens mee bemoeien en een systeem introduceren, waarbij men bij tourbeurt aanwezig is ;-) De oudere mannen van het dorp zitten op een stoel onder de boom en kijken toe. De fon is er niet, wat heel vaak gebeurd, want hij woont en werkt in Yaoundé. Op een kleine verhoging onder een boom zitten de 2nd Fon, de broer van de Fon en de Registrate, een andere man in een hoge functie, voor zover ik het begrijp is hij hun officiële spreker/gastheer/manager. Als je iemand in Kameroen gedag zegt, geef je hem of haar een hand, ook bij de 2e of 3e ontmoeting van de dag, maar deze 2 mannen schudden mijn hand niet vanwege hun status. Zij groeten mij wel vriendelijk en heten mij welkom in Bangolan en aan het eind van het gesprekje zegt de 2nd Fon “we are together, no” wat zoiets betekend als “wij zitten op 1 lijn” of “we gaan wel goed samenwerken”. Dus dat geeft hoop!
Een aantal mensen van verschillende NGO’s en klinieken zou vandaag om 9 uur een training hebben over een dorpstelling ten behoeve van het uitdelen van muskietennetten. Mijn organisatie BIDO is er ook bij betrokken en ze vragen mij om vanaf morgen 10 dagen lang als supervisor op te treden tijdens de telling (…op mijn 3e dag in een heeeeul vreemd land met andere gebruiken, maar goed…) Die training interfereert natuurlijk met het Palace Development Project, want je kunt niet overal tegelijk zijn. De training wordt gedaan door de Chief van de kliniek en hij moet zich aan deze datum houden van de regering, die dit project leidt namens een aantal internationale donors. Als we aankomen is de Chief er wel, maar zijn er heel weinig deelnemers. Die zijn allen aan het werk bij het paleis zegt de chief, dus misschien is het handiger als we om 12 uur beginnen. Hij had toch nog niet al het materiaal gekopieerd… Dus mijn 2 collega’s en ik gaan wat anders doen in de tussentijd. We (of eigenlijk Andrew, ik hobbel mee) spreken onder andere de Registrate van de Fon om te vragen of hij erop wil aansturen dat de deelnemers van de training om 12 uur weg kunnen bij het paleis, omdat anders dit dorp hun muskietennetten misloopt, wat ernstig is, omdat de sterfte aan malaria hoog is. De Registrate ziet in dat het een belangrijke project en training is, dat wel, maar de manier waarop hij zegt dat het misschien wel gaat lukken om 12 uur, stemt mij weinig hoopvol. Als we om 12 uur terug zijn is zelfs de Chief van de kliniek er niet meer!! Hij was bang voor zijn baan en toch ook maar even gaan helpen bij het paleis. Ze denken dat hij om 16 uur ongeveer terug is. Om een lang verhaal kort te maken: om 17:20 begint eindelijk de training… De Registrate is er om aan te geven dat hij blij is dat het toch allemaal vandaag nog gelukt is… Ja ja…Tussen neus en lippen door vraagt hij aan mij, waarom ik later op de middag niet nog een keer kwam kijken hoe ver het werk gevorderd was bij het paleis. Ik voel aan mijn culturele watertje dat ik niet helemaal goed zit en vertel hem dat we het druk hadden met andere dingen en dat ik misschien morgen even kom kijken hoe het ervoor staat, omdat ik het wel graag wil zien. Dat stemt hem tevreden. Hij vertrekt voor het avondeten, terwijl wij een verkorte training afdraaien tot een uur of 9 ’s avonds.